Rivers2Morrow – researching the future of our rivers

Uniek onderzoeksprogramma

Rivers2Morrow is een onderzoekslijn binnen het Nationaal Kennis en innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK). Het gaat de systeemkennis van laagland-rivieren vergroten wat betreft hydraulica, morfologie, ecologie en governance. De onderzoekslijn telt acht promotieonderzoeken aan Nederlandse universiteiten. Op deze pagina staat informatie over de doelen van Rivers2Morrow, de betrokken partners en links naar andere NKWK-onderzoekslijnen en de nieuwsbrief.

Achtergrond

Het Deltaprogramma voor de 21^e eeuw (2014) wil Nederland behoeden voor overstromingen en zoetwaterschaarste. Het reikt kaders aan om ons land klimaatbestendig en waterrobuust te maken. Daaruit volgde o.a. het Nationaal Kennis en innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK). Eén van de onderzoekslijnen binnen het NKWK legt zich toe op het in kaart brengen van de gevolgen van klimaatverandering voor op de rivieren. De horizon van Rivers2Morrow is de (verre) toekomst; 2100 en daarna.

Relevantie

De Nederlandse rivieren stromen door een dichtbevolkte en intensief gebruikte delta. Zij vormen de vitale levensader voor veel mensen en talrijke economische activiteiten. Het instandhouden van de rivierfuncties wordt steeds ingewikkelder. Klimaatverandering, zeespiegelstijging en veranderde waterafvoeren door menselijk ingrijpen, hebben grote invloed op het evenwicht van onze rivieren. Sterker nog: het in standhouden van de respectievelijke rivierfuncties waar zo veel Nederlanders afhankelijk van zijn, is onmogelijk als wij niet weten wat hoe de rivieren zich op de lange termijn gaan ontwikkelen. Tegelijk kunnen de inzichten van Rivers2Morrow het beheer en onderhoud van de rivieren efficiënter maken.

Focus van de onderzoeken

De promotieonderzoeken richten zich nu nog voornamelijk op de dynamiek van het systeem. Daarvoor ontwikkelen wij kennis over het sediment dat aangevoerd wordt, hoe dat verdeeld wordt over de splitsingspunten en vervolgens de implicaties voor de bodemligging van de verschillende taken en de Rijn-Maasmonding. Ook wordt een sedimentbalans voor de Maas opgesteld. Hierbij wordt gekeken naar de effecten van klimaatverandering (afvoer en zeespiegelstijging). Meer info over de acht promotieonderzoeken.

Praktische toepassingen van Rivers2Morrow

Rivers2Morrow startte in 2018 en loopt door tot en met 2024. De eerste onderzoeksresultaten druppelen sinds 2019 binnen. Deze worden ook toegepast buiten de universitaire wereld. Zoals voor Integraal Riviermanagement (IRM) – een toekomstgericht programma waarin alle Nederlandse waterpartners samenwerken en waar de functies van het riviersysteem een belangrijke rol spelen.

De inzichten van Rivers2Morrow onderbouwen ingewikkelde politiek-bestuurlijke besluitvorming over allerlei (soms tegenstrijdige) belangen. Zowel de kwaliteit van besluitvorming als het maatschappelijk draagvlak hiervoor, profiteren van de nieuwe wetenschappelijke inzichten.

Daarnaast krijgen de onderzoeksresultaten een plaats in de bij de inrichting van het rivierengebied gebruikte beheermodellen en richtlijnen. De regionale diensten van Rijkswaterstaat gebruiken deze instrumenten in het belang van mensen, dieren en natuur-, cultuur- en landschappelijke waarden in en langs de rivieren.

Partners

Wat in de toekomst op de Nederlandse rivieren afkomt, is bij uitstek relevant en richting gevend voor de verantwoordelijke overheden. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (DG Water en Bodem formuleert het beleid). Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor beheer en onderhoud. Samen zijn zij opdrachtgever van Rivers2Morrow. Daarnaast zijn de Technische Universiteit Delft, Universiteit Twente, Universiteit Utrecht en Wageningen Universiteit & Research betrokken. Bij het onderzoek zal veelvuldig een beroep op de kennis van kennisinstituut Deltares worden gedaan. Ook de gespecialiseerde ingenieursbureaus HKV Lijn in Water en RoyalHaskoningDHV participeren.

Unieke uitdaging vraagt om uniek researchprogramma

Klimaatverandering is één van de centrale thema’s van onze tijd. Rivers2Morrow wil helpen bij het adresseren van de klimaatimpact op de voor Nederland vitale rivieren. Nooit eerder is zo veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van rivierkennis om een weerwoord te geven op de uitdagingen waar klimaatverandering beleidmakers en rivierbeheerders voor stelt. Nog niet eerder werkten de universiteiten in deze vorm samen voor het Ministerie en Rijkswaterstaat.