Water en landschap als sturende krachten

Water en landschap vormen de basis voor de inrichting van onze leefomgeving. Zij krijgen in het ruimtelijk planproces van de gemeente Renkum nadrukkelijk een rol. Het strategische plan ‘Verborgen pracht, verborgen kracht' laat zien hoe. Door de pracht als uitgangspunt te nemen voor de verdere ruimtelijke ontwikkelingen, wordt de kracht van het gebied versterkt: de blauw-groene hoofdstructuur.

Vroegtijdig combineren en integreren

In het begin van dit project heeft de gemeente Renkum de belangrijkste structuren van het gebied vastgelegd. Ze hebben niet alleen water, maar ook het groen geanalyseerd en samengebracht in de ruimtelijke hoofdopzet van het gebied. Daarbij hebben ze bodem en klimaat op hoofdlijnen meegenomen. Door die structuren niet als losse onderdelen in het planproces te behandelen, maar vroegtijdig te combineren en te integreren, kunnen ze de kwaliteit van de blauw-groene hoofdstructuur in Renkum behouden en verbeteren.

Blauw-groene visie

De gemeente Renkum is in 2010 begonnen met dit project, samen met het Waterschap Vallei & Eem en ondersteund door GrondRR. Dat heeft uiteindelijk de Prachtkaart 2040 opgeleverd. Dat is de blauw-groene visie waarin vijf krachtlijnen in combinatie de richting aangeven voor de ruimtelijke hoofdstructuur van Renkum zoals we die voor de lange termijn voor ogen hebben. De Blauwe Motor, het water, is een van die krachtlijnen, naast de natuur, de dorpen, de landgoederen en het Oosterbeekse landgoedpark.

Water als verbindende factor

Bij de Blauwe Motor gaat het om droge voeten, voldoende schoon water en om water als verbindende factor: water als drager van de recreatieve functie, de natuur en het landschap. Met name de combinatie van water en het landschap zijn leidend voor de nieuwe ruimtelijke structuurvisie, de watervisie, het landschapsontwikkelingsplan en de nog te maken landgoederenvisie die onze gemeente betreffen. Bovendien bepaalt deze krachtlijn de manier waarop ze willen samenwerken met de buurgemeenten en het waterschap.

Blauwe basisstructuur

Water is bepalend geweest voor het ontstaan van het Renkumse landschap. De krachtlijn van de Blauwe Motor verbindt verschillende initiatieven binnen de gemeente. Denk bijvoorbeeld aan het project voor het herstel van het Renkumse beekdal. Daarbij worden Rijn, uiterwaarden, de Renkumse Beek en de Heelsumse Beek aaneengesmeed tot een blauwe basisstructuur. Ook de ruimtelijke uitstraling verbetert, zoals bij de kruising van de Heelsumse Beek en de A50, of bij de rol van deze beek als dorpspark voor de kernen van onze gemeente. Als vervolg op alle investeringen in het Renkumse beekdal, wordt het nu tijd om ook voor het Heelsumse beekdal een visie te ontwikkelen en maatregelen uit te voeren.

Overleg met het waterschap positief

De gemeente Renkum is begonnen met het project in de nazomer van 2010, toen het waterschap al draagvlak voor het idee had. Er waren toen nog geen toezeggingen over geld en capaciteit. Vanaf die tijd zijn ze een aantal keren bij elkaar geweest en hebben ze regelmatig contact gehad. In de loop van dit proces heeft het waterschap aangegeven niet alleen qua capaciteit, maar ook qua financiën te willen bijdragen. Het overleg is altijd constructief en positief geweest, op zoek naar kansen, ook voor de belevingswaarde, natuur, recreatie, duurzaamheid en de uitvoerbaarheid van de plannen.

Inspiratie voor uitvoering

Het strategische plan ‘Verborgen pracht, verborgen kracht' is een goed voorbeeld van de werkwijze die past bij de watertoets: een integrale aanpak vroeg in het planproces. Het plan heeft als inspiratie gediend voor het Strategisch beleidskader van de gemeente Renkum. Dat bevat een strategische, een sociale, een economische en een ruimtelijke visie op de gemeente Renkum. ‘Verborgen pracht, verborgen kracht' heeft in het strategische en het ruimtelijke deel een plek gekregen. Maar belangijker nog: om het in de zin van de Wro de status van Structuurvisie te geven, werken gemeente en waterschap het Strategisch beleidskader vanaf begin 2012 uit tot een integraal uitvoeringsprogramma. Daarin wordt ‘Verborgen pracht, verborgen kracht' vertaald in concrete uitvoeringsmaatregelen."

Meer informatie

Manon Wille, projectmanager water, gemeente Renkum, m.wille@renkum.nl