Beter beheersbare bodemveranderingen voor Rijn-Maasmonding
Schepen die vastlopen, brugpijlers die ondergraven worden en leidingen onder de rivierbodem die beschadigd kunnen raken. Het zijn de gevaren die door veranderingen in de bodem voor de Rijn-Maasmonding op de loer liggen of zelfs al plaatsvinden. PhD-student Iris Niesten: ‘Door mijn onderzoek hopen we deze gevaren beter te begrijpen én te voorkomen.’
Beter zicht op zand en slib
Iris richt zich in haar onderzoek op het ontwikkelen van nieuwe modellen die Rijkswaterstaat meer gaan leren over de morfodynamiek in de Rijn-Maasmonding. Dit is het gebied tussen het Haringvliet en de Nieuwe Maas bij Rotterdam. Iris focust zich specifiek op de Nieuwe Waterweg, sinds het afsluiten van het Haringvliet in 1970 de enige open verbinding met de Noordzee. ‘Ik ga enerzijds de interactie tussen zand en slib, en het effect ervan op erosie, depositie en transport bestuderen. Daarnaast onderzoek ik het effect van dichtheidsgedreven circulatie op het transport van zand en slib. Dichtheidsgedreven circulatie is het verschijnsel dat dichtbij de bodem de waterstroming landinwaarts is, en meer bij het oppervlak is deze waterstroming zeewaarts gericht. Als er hierdoor meer sediment binnenkomt dan er benedenstrooms weer uitgaat, stijgt de rivierbodem. Dit is een natuurlijk proces, maar door menselijk ingrijpen de afgelopen decennia wel flink beïnvloed. Stijging van de rivierbodem kan leiden tot problemen voor de doorgang van scheepvaart. Het doel van mijn onderzoek is om bestaande modellen te verbeteren, zodat ze geschikt worden om lange-termijn bodemveranderingen mee door te rekenen. Hierdoor kunnen we het effect van menselijke maatregelen of bijvoorbeeld zeespiegelstijging beter voorspellen en op de beste manier ingrijpen als dat nodig is.’
Groot geworden met water
Dat Iris een liefde voelt voor rivieren, en hierdoor de komende 4 jaren toegewijd gaat werken aan haar PhD-onderzoek, is geen verrassing als ze vertelt over haar jeugd. ‘Ik ben opgegroeid aan het water in Noord-Holland. Wedstrijdzwemmen en zwemmen in open water zijn twee van mijn grootste hobby’s. Ik ben eigenlijk altijd wel graag buiten, in de natuur. Net als veel mensen geniet ik ook van de zee.’ Later volgde haar technische fascinatie voor rivieren. ‘Ik vind het fantastisch om te zien hoe de loop van rivieren en delta’s verandert over tijd. De uitdaging is om deze veranderingen vast te leggen. Door dit PhD-onderzoek biedt Rijkswaterstaat mij nu de mogelijkheid om in detail naar de onderliggende processen te kijken en te ontdekken hoe we meer grip kunnen krijgen op de morfodynamiek in de Rijn-Maasmonding.’