Opkomende stoffen in water

Waterbeheerders en drinkwaterbedrijven zetten zich in voor schoon water voor de mens en natuur. Af en toe stuiten zij in het water op nieuwe en relatief onbekende stoffen die nog niet genormeerd zijn. Ook zijn er stoffen waarvan uit nieuwe informatie blijkt dat deze stof mogelijk toch schadelijk is. Deze stoffen noemen we opkomende stoffen. Opkomende stoffen waar in de media veel aandacht voor is zijn pyrazool, PFOA en GenX. In de Delta-aanpak waterkwaliteit is het probleem van de opkomende stoffen in water als prioriteit benoemd.

Ketenaanpak

In de grootste database voor chemische stoffen staat informatie over 140.000 chemische stoffen, en er komen elke dag nieuwe chemicaliën bij, met weer eigen afbraakproducten. Dit vraagt een structurele aanpak, waarbij de keten centraal wordt gesteld. Chemische stoffen vinden hun weg naar het water via industriële lozingen van afvalwater. Dit kan direct op oppervlaktewater of indirect via lozing op een RWZI. Een andere belangrijke route komt voort uit het gebruik van chemische stoffen in huishoudens (schoonmaakproducten, resten van geneesmiddelen, behandelde stoffen in kleding en meubels). Bij vergunningverlening worden eisen gesteld aan de emissies. Directe en indirecte lozingen komen uiteindelijk in het oppervlaktewater terecht. Dit kan vervolgens weer worden gebruikt voor de bereiding van drinkwater. In november 2018 is het uitvoeringsprogramma ‘Opkomende stoffen in water’ aan de Tweede Kamer aangeboden, waarin beschreven wordt welke acties in de hele keten genomen worden.

Onderzoek

Om grip te houden op dergelijke stoffen is onderzoek nodig naar vóórkomen en mogelijke risico’s. Waterbeheerders, drinkwaterbedrijven en andere organisaties uit de watersector werken samen aan het ontwikkelen van een strategische aanpak om meer inzicht te krijgen in opkomende stoffen. Dit doen zij samen in de werkgroep Aanpak Opkomende Stoffen.