Voorbelasting en verticale drainage

Vraag

Bij een ontwikkelingsproject (woningbouw) wordt versnelde zetting uitgevoerd door middel van voorbelasting en verticale drainage. Bij verticale drainage is volgens de definitie van de Waterwet geen sprake van onttrekken. Als echter dieper grondwater naar het freatisch niveau wordt gebracht, kan dit wel de chemische samenstelling op freatisch niveau beïnvloeden (denk aan ijzer en chloride). Is er een wettelijke basis voor een bevoegd gezag om een melding of vergunning te verlangen?

Antwoord

Het is inderdaad aannemelijk dat voorbelasting en verticale drainage niet onder het begrip "onttrekken van grondwater" in de zin van de Waterwet vallen. Vanwege het ontbreken van een pomp, is er geen sprake van een onttrekkingsinrichting. Sowieso valt drainage van oudsher niet onder de regelgeving over grondwateronttrekkingen. Zo bepaalde de Grondwaterwet al dat ontwatering geen onttrekken was in de zin van die wet.

Voor rijkswateren ontbreekt in de Waterwet een grondslag voor regels over drainage maar sommige waterschappen zijn op grond van hun autonome bevoegdheid echter wel overgegaan tot het stellen van regels aan drainage. Aan de waterschappen is het beheer van watersystemen opgedragen, en dat omvat mede het grondwaterbeheer. Op grond van hun autonome bevoegdheid kunnen waterschappen regels stellen in de keur over handelingen die invloed hebben op de grondwaterkwantiteit. Het is dus raadzaam altijd even na te gaan of in de keur van het waterschap een vergunning- of meldplicht voor de aanleg van drainage is opgenomen.

Naast de waterwetgeving, kan ook de bodemwetgeving op deze situatie van toepassing zijn. Op grond van artikel 13 Wet bodembescherming (Wbb) is het verboden om handelingen te verrichten waarvan men weet of had kunnen weten dat hierdoor bodemverontreiniging kan ontstaan. Artikel 13 Wbb verwijst onder meer naar handelingen als bedoeld in artikel 8Wbb: het uitvoeren of gebruik maken van werken op of in de bodem, waarbij ingrepen worden verricht die de bodem kunnen verontreinigen of aantasten, waaronder grond- en funderingswerken. Als de beïnvloeding van de chemische samenstelling van het grondwater uitsluitend ijzer en chloride bevat, is er echter geen sprake van een verontreiniging in de zin van de Wet bodembescherming. In de Circulaire bodemsanering 2009 is voor ijzer immers geen normering opgenomen, en voor chloride geldt uitsluitend een streefwaarde (dus geen interventiewaarde).

Ten slotte: een eventuele bodemverontreiniging door grond- of funderingswerken moet volgens artikel 27Wbb worden gemeld bij het bevoegd gezag voor de Wbb.

Zie de pagina grondwater onttrekken en water infiltreren in het Handboek Water.