Baggerprogramma's

Traditioneel aanbesteden

Tot voor kort werden in Nederland baggerwerkzaamheden op de markt gezet via een openbare aanbesteding waarbij de opdracht gegund werd aan de aannemer die voor de laagste prijs had ingeschreven en aan de selectiecriteria voldeed. Deze selectiecriteria werden vooraf vastgelegd in een bestek dat werd opgesteld door de opdrachtgever (waterbeheerder). Deze traditionele vorm van aanbesteden is in de eerste plaats gericht op het bereiken van een zo laag mogelijke prijs voor de aanbestede werkzaamheden via open concurrentie. Daarbij wordt uitgegaan van een gescheiden verantwoordelijkheid voor ontwerp en uitvoering. In veel gevallen is dit een efficiënte en overzichtelijke werkwijze, met name daar waar de leveren prestatie volstrekt helder is en geen behoefte bestaat aan alternatieven.

Nadelen van het traditionele samenwerkingsmodel zijn:

  • een relatief geringe prikkel voor technologische en organisatorische vernieuwing, alsmede een beperkt gebruik van de uitvoeringservaring die de aannemer in eerdere projecten heeft opgedaan
  • het scheiden van ontwerp en uitvoering betekent in veel gevallen een langere doorlooptijd (eerst ontwerp definiëren, gunnen en afronden, vervolgens de uitvoering) en een grotere verantwoordelijkheid voor de aanbesteder. De aanbesteder is verantwoordelijk voor het ontwerp en draagt daardoor tegenover de aannemer ook het risico voor fouten in het ontwerp

Innovatief aanbesteden

Sinds enkele jaren wordt bij baggerwerkzaamheden ervaring opgedaan met innovatief aanbesteden. innovatief staat voor:

  • De wijze van samenwerken tussen overheid en marktpartijen (het proces): vroege betrokkenheid van marktpartijen in bijvoorbeeld de uitwerking van het programma van eisen; een opdrachtgever die functioneel vele eist en (een deel van) de ideevorming over de technische realisatie overlaat aan de uitvoerenden
  • Het geboden product (bijvoorbeeld het uitvoeren van een sanering) kent een betere verhouding tussen prijs en prestatie (het is goedkoper) of voldoet beter aan de gevraagde specificaties dan traditionele oplossingen (het levert een beter resultaat dan via traditionele middelen). De verbetering kan liggen in de toepassing van nieuwe technologie of in een creatievere toepassing van bestaande technologie in een andere setting.

In Nederland worden verschillende vormen van samenwerking toegepast. Globaal genomen kunnen die op de volgende wijze worden ingedeeld:

  • Delegatiemodellen (o.a. traditionele model, regie, general contracting). De opdrachtgever delegeert de uitwerking aan een adviseur en wordt slechts 'op afstand' geïnformeerrd over de voortgang van de werkzaamheden
  • Onderhandelingsmodellen (o.a. bouwteam, design & construct). De opdrachtgever heeft een grote inhoudelijke betrokkenheid bij het proces. Hij is continu in onderhandeling om de ontwikkeling van het werk mee te maken.
  • Koopmodellen (o.a. turn key). De opdrachtgever maakt aan het begin één heldere afspraak. Hij koopt als het ware een kant en klaar product.

Innovatief aanbesteden is met name interessant in meer complexe situaties, waarin ontwerp en methode om het eindresultaat te bereiken niet per definitie vaststaan. Voor meer informatie wordt verwezen naar de website voor overheidsinkopen en -aanbesteden.