Aanleiding voor ingrepen in de waterbodem

Er zijn 3 belangrijke aanleidingen om een ingreep in de waterbodem uit te voeren:

  • Nautisch onderhoud. Het op diepte houden van waterwegen voor de scheepvaart.
  • Realiseren van KRW-, Natura2000 of WB21doelstellingen. Bijv. door een ingreep in verontreinigde waterbodem ter verbetering van de waterkwaliteit (ecologie en/of chemie), het realiseren van natuurvriendelijke oevers of het aanleggen van een nevengeul.
  • Aanleg of wijziging van een werk. Dit zijn ingrepen die nodig zijn voor de realisatie van bijvoorbeeld infrastructurele werken (bruggen etc.), recreatieve voorzieningen of woonlocaties.

Bij het uitvoeren van een ingreep in de waterbodem is een waterbodemonderzoek noodzakelijk. Indien het een vergunningplichtige ingreep in de waterbodem, niet zijnde een KRW-maatregel betreft, dienen bovendien de effecten op de waterkwaliteitsdoelen (KRW) beoordeeld te worden. Het Toetsingskader Waterkwaliteit biedt het kader voor het beoordelen van de effecten van een vergunningplichtige ingreep op de ecologische doelen van de KRW. De Waterbodemimmissietoets biedt het kader voor het beoordelen van een vergunningplichtige ingreep op de chemische doelen van de KRW.

Nautisch onderhoud

Door de jaren heen is in Nederland een achterstand ontstaan ten aanzien van onderhoud van vaarwegen. Het is financieel en logistiek niet mogelijk om alle bestaande baggerachterstanden op korte termijn weg te werken. Dit betekent dat een prioritering van baggerwerken moet plaatsvinden. Hiervoor worden door de waterbeheerders (Rijkswaterstaat, waterschappen, provincies, gemeenten) baggerprogramma's opgesteld. Bij het opstellen van deze programma's wordt o.a. rekening gehouden met de scheepvaartintensiteit en -ontwikkelingen, de mogelijkheden en kosten voor de afvoer en verwerking van baggerspecie, de mogelijkheden voor fasering in tijd.

De periode waarin de onderhoudsachterstand wordt weggewerkt is afhankelijk van het jaarlijks beschikbare baggerbudget en de hoeveelheid aanwas van nieuw aangevoerd sediment. Na het wegwerken van de onderhoudsachterstand blijft periodiek onderhoud noodzakelijk in verband met de aanwas van nieuw sediment.

Realiseren van KRW-, Natura2000- of WB21doelstellingen

Om de beleidsdoelstellingen voor de KRW, Natura2000 of WB21 te realiseren zijn maatregelen bedacht. Deze maatregelen vormen onderdeel van maatregelprogramma's. Voorbeelden hiervan zijn de stroomgebiedbeheerplannen (SGBP), het Beheer- en ontwikkelplan Rijkswateren (BPRW) of uitvoeringsprogramma van Ruimte voor de Rivier.

Aanleg of wijziging van een werk

Het gaat hierbij om (incidentele) ingrepen in de waterbodem die plaatsvinden om (infrastructurele) projecten in of nabij waterlichamen te realiseren.