Is het SOS conservatief?

Met andere woorden: is het toegestaan om enkel op basis van het SOS een kering te beoordelen en in het geval van een voldoende oordeel te stoppen met beoordelen?

De globale stochastische ondergrondschematisatie (SOS) is een binnen de geotechniek toepassingsonafhankelijke schematisatie van de ondergrondopbouw (zonder materiaalparameters). Deze opbouw is op basis van te verwachten patronen in de ondergrond door het afzettingsmilieu. De globale SOS geeft de modus, max (hoogste niveau) en min (laagste niveau) weer van de hoogte van de laagscheidingen. Omdat de globale SOS toepassingsonafhankelijk is, kan het gebruikt worden voor verschillende faalmechanismen. De globale SOS is om die reden niet conservatief of onveilig. Pas op het moment dat de globale SOS wordt gebruikt voor een faalmechanisme kan worden beoordeeld of het conservatief is of niet. Dus gegeven het voorgaande voorbeeld met de hoogte van de laagscheidingen betekent dit dat als voor het toetsspoor piping de modus wordt aangehouden voor de laagscheiding tussen de deklaag en onderliggende zandlaag dat deze niet conservatief is. Het zou conservatief zijn als voor het toetsspoor piping voor deze laagscheiding de hoogste ligging (en daarmee de kleinste dikte van de deklaag) wordt aangehouden. Voor het toetsspoor macrostabiliteit binnenwaarts zou de laagste ligging van de laagscheiding tussen de deklaag en zandlaag juist conservatief zijn.
Gegeven het bovenstaande kan men enkel op basis van de globale SOS kiezen voor een conservatieve ondergrondschematisatie voor een toetsspoor en die in een beoordeling gebruiken. Het beoordelingsresultaat zal dan conservatief zijn, en als dan de faalkans kleiner is dan de eis, kan de beoordeling voor dit toetsspoor worden gestopt.
Overigens wordt in WBI 2017 Bijlage III sterkte en veiligheid voorgeschreven om op basis van de SOS te komen tot verschillende scenario's met bijbehorende kansen van voorkomen en op basis daarvan te komen tot een zo realistisch mogelijk oordeel.
Naast de globale SOS zijn er veilige startwaarden voor de materiaalparameters voor verschillende toetssporen gegeven in de schematiseringshandleidingen. Deze startwaarden voor de materiaalparameters zijn gekoppeld aan de in de globale SOS gebruikte SOS-eenheden of gerelateerd aan een specifieke laag van een scenario uit een ondergrondsegment om het gebruik van de startwaarden in combinatie met de globale SOS optimaal te faciliteren. Worden deze veilige startwaarden gebruikt voor de toets in combinatie met de verschillende ondergrondscenario's en de daarbij behorende kansen, of met een conservatieve ondergrondschematisatie, dan zal het beoordelingsresultaat ook conservatief zijn en als de faalkans kleiner is dan de eis, kan de beoordeling voor dit toetsspoor worden gestopt.

(GR0065)