Dijkbekleding bij Lelystad op de proef gesteld

Gepubliceerd 17 oktober 2023

Grote golven over de IJsselmeerdijk tussen de Maxima-centrale en CTU Flevokust bij Lelystad: met een zogeheten golfoverslagsimulator werd maandagmiddag 25 september de sterkte van de dijkovergangen getest. Dit zijn bijvoorbeeld de overgangen van asfalt naar gras op de dijk. Samen met het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma test Waterschap Zuiderzeeland tot eind oktober vijf innovatieve oplossingen om erosie van de overgangen op de dijk tegen te gaan.

De golfoverslagsimulator is een grote stellage die golven nabootst tijdens een stevige storm. 'Door water uit het IJsselmeer in de grote stellage op de dijk te pompen, kunnen we het water met grote kracht over de dijk laten klotsen. De golven stromen dan over de binnenkant van de dijk. Dat ziet er best indrukwekkend uit!', aldus projectleider Bianca Hardeman van Waterschap Zuiderzeeland. Ook heemraad Vereijken is enthousiast: 'De kennis die we met de proeven opdoen,  is belangrijk voor onze eigen en voor landelijke dijkversterkingsprojecten. Uiteraard staat de veiligheid hierbij voorop'.

Tijdens de proeven wordt regelmatig gekeken of er bij de overgangen schade is opgetreden. Na de proeven worden eventuele beschadigingen hersteld en extra goed in de gaten gehouden.

Er worden vijf soorten overgangen getest

Voor de test zijn vier testvakken aangebracht waarbij in het eerste vak de dijk getest wordt zoals die nu is. In de andere drie vakken worden vijf innovatief versterkte overgangen getest. Deze overgangen zijn uitgerust met  een blokkenmat, geotextiel/geogrid, sterk verdichte klei, een overgang gemaakt met bestaande grond en een toeslagmateriaal (mixed in place) en een vloeiende overgang. Deze overgangen zijn aangedragen door initiatiefnemers.

Kennisontwikkeling over erosiebestendigheid overgangen in dijkbekleding

Erosie komt op dijken vaak voor. Er is sprake van erosie als een dijk bijvoorbeeld tijdens een storm door overslaand water beschadigd raakt. Erosie komt op dijken vaak voor op het binnentalud op het punt waar een knik in de dijkbekleding zit, zoals de overgang van talud naar berm van de dijk met grasbekleding of op het punt waar een harde bekleding, zoals een asfaltweg, over gaat naar gras. Dit maakt dat dijken hoger ontworpen moeten worden om sterk genoeg te zijn. We willen samen met andere partijen onderzoeken of een vernieuwende overgang de erosiebestendigheid aan de binnenzijde van een dijk verbetert.

Heemraad Tom Vereijken van Waterschap Zuiderzeeland: 'Kennisontwikkeling en innovaties passen bij Waterschap Zuiderzeeland. Waterveiligheid is voor onze laaggelegen polders heel belangrijk. Wij verwachten voor 2050 tussen de 116 en 144 km van onze dijken te moeten versterken. Dat is een belangrijke opgave voor Zuiderzeeland. Het is voor ons van belang om dit zo efficiënt mogelijk te doen. Als we met de innovatieve proef ontdekken welke dijkovergang sterk is, dan hoeven de dijken minder verhoogd te worden zonder in te boeten op veiligheid. Voor de uitvoering van toekomstige dijkversterkingen heeft dat voordelen qua gebruik van grondstoffen, ruimte en geld. De uitkomst van de proeven op de IJsselmeerdijk in Flevoland kunnen vervolgens in heel Nederland worden ingezet.'

Meer informatie verhogen erosiebestendigheid overgangen dijkbekleding.

Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP)

In het Hoogwaterbeschermingsprogramma werken de waterschappen en Rijkswaterstaat samen aan de grootste dijkversterkingsoperatie ooit sinds de Deltawerken. Minimaal 1.500 kilometer dijken en 400 sluizen en gemalen, worden de komende dertig jaar versterkt. Zo werken we aan een land waar je veilig kunt wonen, werken en recreëren.

Erik Wagener, algemeen directeur van het HWBP: 'Dijkversterking drijft op innovatie. De proef hier in Lelystad is belangrijk voor de dijkversterkingsopgave in Nederland. De inzichten die we hier in Lelystad opdoen, kunnen we gebruiken in de rest van Nederland.'

Samenwerken tijdens het innovatieproject

Bij het project zijn veel partijen betrokken met kennis van waterveiligheid. Waterschap Zuiderzeeland coördineert en voert de proeven uit samen met experts van Royal HaskoningDHV, HKV, van der Meer Consulting en Fugro. De proeven worden uitgevoerd door Infram Hydren als eigenaar van de golfoverslagsimulator en expert op het gebied van golfoverslagproeven en ook aannemer Knipscheer uit Lelystad is betrokken bij de uitvoering. Er worden ook innovaties beproefd, die met Holcim Coastal, Altena Civiele Techniek, Arcadis en Hendriks Infra zijn ontwikkeld. De gemeente Lelystad is als wegbeheerder betrokken bij de voorbereidingen.

Bron: Waterschap Zuiderzeeland