Systematiek algemene regels voor lozen

Verreweg de meeste directe en indirecte lozingen zijn algemeen geregeld. Alleen de meest risicovolle lozingen vereisen een voorafgaande toestemming van het bevoegd gezag. Bij dezelfde soort lozingen op het riool, de bodem, hemelwaterriool en oppervlakte water gelden ook dezelfde lozingsregels.

De algemene regels zijn opgeschreven in Algemene maatregelen van Bestuur (AMvB) onder de Waterwet en de Wabo. We noemen ze voor afvalwater de lozingbesluiten.

Doelgroepen lozers

Er zijn drie lozingsbesluiten met elk een eigen doelgroep:

Naast de drie lozingsbesluiten zijn een aantal categorieën lozingen geregeld met speciale besluiten:

In deze besluiten komen alle lozingsroutes aan de orde: rioolstelsels, oppervlaktewater, RWZI en de bodem.

Opbouw van Lozingsbesluiten

De besluiten hebben een zelfde manier van het verlenen van maatwerk, bij het afwijken van de algemene regels. Voor sommige lozingen blijft een vergunning nodig. Bij de opzet van de besluiten is er doelbewust voor gekozen de milieuaspecten niet tot in detail te regelen. Een lozing op het vuilwaterriool is eigenlijk altijd toegestaan. Alleen bij sommige activiteiten wordt een lozing op het vuilwaterriool verboden.

In elk besluit is aangegeven voor welke lozingen het verbod op lozen van afvalwater naar bodem, hemelwaterriool en oppervlaktewater is opgeheven.

Zorgplicht

Voor lozingen van afvalwater ligt een belangrijke verantwoordelijkheid bij de lozer. Als iemand afvalwater loost mag men verwachten dat hij of zij in redelijkheid alles doet om nadelige gevolgen voor het milieu te voorkomen. Dat is de zorgplicht die in elk besluit terugkomt. Een voorbeeld is een lozing van afvalwater dat dezelfde biologische afbreekbaarheid heeft als huishoudelijk afvalwater. Een dergelijke lozing voldoet aan de zorgplicht omdat het vuilwaterriool en de achterliggende RWZI voor dit soort afvalwater is bedoeld.

Aanvulling op zorgplicht

Als in een afvalwaterstroom een bepaalde kritische verontreiniging te verwachten is, dan zijn er aanvullend op de zorgplicht voorschriften voor opgesteld. De voorschriften in de besluiten zijn ingedeeld per activiteit. Bijvoorbeeld bij de bereiding van voedingsmiddelen voor directe consumptie (horeca, kantine) is vet in het afvalwater te verwachten. Daarom wordt een vetafscheider voorgeschreven bij lozing op het vuilwaterriool.

Lozingsroutes voor lozingen

In de drie besluiten is een verschil gemaakt in een aantal lozingsroutes:

verschillende lozingsroutes die in algemene regels herkenbaar zijn
Soort route Afvalwater komt te recht in
Lozen in het vuilwaterriool:
  • lozen in een openbaar vuilwaterriool
  • lozen via werk (geen riool) op een RWZI
  • lozen op een riool aangesloten is op een zuivering die stedelijk afvalwater zuivert

Lozen in vuilwaterriool is toegestaan, op voorwaarde dat wordt voldaan aan:

  • de voorschriften voor lozingen die bij een activiteit zijn opgeschreven en
  • de zorgplicht
Overig lozen:
Overig lozen is verboden, behalve als het uitdrukkelijk is toegestaan onder de voorwaarden van één van de besluiten.

Vergunningplicht

Soms is een andere manier van lozen, dan lozen op het riool, niet geregeld. Dan moet het bevoegde gezag een aparte beslissing nemen om het lozingsverbod voor die route op te heffen:

  • Met maatwerk voor een lozing in of op de bodem of lozingen op een ander riool dan een vuilwaterriool, schoonwaterriool.
  • Met een watervergunning voor lozing in het oppervlaktewater.

Procedure vergunningverlening

In veel gevallen kan bij lozen in oppervlaktewater worden volstaan met een watervergunning voorbereid met de reguliere procedure (ca. 8 weken). Deze vereist een kortere voorbereidingstijd dan de watervergunning voorbereid volgens de uniforme openbare voorbereidingsprocedure. Zie Procedure keuze en rechtsbescherming in de Handreiking vergunningverlening van dit Handboek.

Procedure algemene regels

In de meeste algemene regels geldt dat er een melding moet worden ingediend bij het bevoegd gezag. Hiervoor is een standaardtermijn van 4 weken. Niet alle lozingen hoeven gemeld te worden. Er kan ook een kortere termijn gelden bijvoorbeeld voor de melding van kort lozen van grondwater.

In het overzicht activiteiten met lozingen staan activiteiten waarvoor de vergunningplicht voor direct lozen in het oppervlaktewater is opgeheven. Hierbij staat ook vermeld of de lozing gemeld moet worden.

BBT

Voor algemene regels geldt dat Best Beschikbare Techniek (BBT)  is geborgd via artikel 8.40 Wet milieubeheer.  Via artikel 6.25 van de Waterwet  geldt dit ook voor algemene regels in het kader van de Waterwet.

Bijlage 1 van de Ministeriële regeling omgevingsrecht (Mor) bewaakt de actualiteit van BBT.

De wetgever waakt er in principe over dat regelgeving in de pas blijft lopen met de wetgeving waarop ze is gebaseerd. Wanneer er een wijziging plaatsvindt van Bijlage 1 van de Mor moet de wetgever de algemene regels ook aanpassen. Als dat nodig is.

De wetgever houdt de voorschriften van de algemene regels ook los van de aanpassingen van Bijlage 1 van de Mor op BBT-niveau.