Grondwaterbeheer

Grondwaterbeheer is een integraal onderdeel van het watersysteembeheer en heeft nadrukkelijk raakvlakken met andere sectoren binnen het fysieke omgevingsbeheer. Wat grondwaterbeheer precies inhoudt, is niet helemaal duidelijk. De wetgeving geeft geen definitie.

Wel zijn er binnen het grondwaterbeheer - of het nu om kwantiteits- of kwaliteitsaspecten gaat - in de Nederlandse wetgeving enkele beleidsmatige en fysieke activiteiten of handelingen gereguleerd. De bevoegdheid tot regulering is hierbij aan verschillende bestuursorganen toegekend. Zowel Rijk, provincies, waterschappen en gemeenten voeren, elk vanuit verschillende verantwoordelijkheden, taken uit binnen het grondwaterbeheer (zie bevoegdheden en instrumentarium).

Grondwaterbeheer staat niet op zichzelf

Grondwaterbeheer is onderdeel van het omgevingsbeheer en heeft dan ook relaties met andere beleidsvelden. Zo heeft het grondwaterkwaliteitsbeheer raakvlakken met bodem- en milieubeheer en de bodem- en milieuwetgeving. Grondwater maakt in juridische zin namelijk niet alleen onderdeel uit van het watersysteem, maar ook van de bodem. En grondwaterbeheer is bijvoorbeeld ook van betekenis bij de ruimtelijke ordening en inrichting van de (onder)grond.

Wie denkt aan de verdrogingsproblematiek van natuurgebieden of bijvoorbeeld aan nieuwbouw op natte gronden, ziet dat er ook op dat terrein verbanden bestaan. Grondwaterbeheer kan dus niet los gezien worden van de omgeving waar het onderdeel van uitmaakt.

Grondwaterkwaliteitsbeheer heeft nadrukkelijk een Europese dimensie. Verschillende Europese richtlijnen hebben tot doel om de kwaliteit van het beschikbare grondwater te beschermen en te verbeteren.

Relaties-grondwater

In bovenstaand schema is een overzicht gegeven van de nationale en Europese regelgeving in relatie tot het grondwaterbeheer. Geel gearceerd zijn de Europese richtlijnen benoemd.

Voor de bescherming van de grondwaterkwaliteit is het instrumentarium van de milieuwetgeving leidend. In het bijzonder gaat het dan om de Wet bodembescherming en de Wet milieubeheer en de landbouwwetgeving (meststoffen en gewasbeschermingsmiddelen).

De bescherming en verbetering van de kwaliteit van de bodem en het grondwater is voor een deel geregeld in de Wet bodembescherming (Wbb). Naast die wet zijn ook de Wet milieubeheer (Wm), de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), de Meststoffenwet en de Wet gewasbeschermingsmiddelen en biociden van belang voor de bescherming van de bodem‐ en grondwaterkwaliteit.