Eisen aan maatwerkvoorschriften

Vanuit de Wet milieubeheer (Wm) en de algemene beginselen van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) gelden eisen aan inhoud en wijze van totstandkoming van maatwerkvoorschriften.

Deels zijn hier ook de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) en de Waterwet relevant.

Algemene wet bestuursrecht (Awb)

Vanuit de Awb is het bevoegd gezag bij het opstellen van een beschikking verplicht om een goede belangenafweging te maken. Wat de criteria zijn voor een dergelijke belangenafweging kan van geval tot geval verschillen en het is daarom niet mogelijk om deze hier uitputtend op te sommen.

Belangrijk is bijvoorbeeld dat maatwerkvoorschriften redelijk en billijk zijn, dat de belangen van alle betrokken partijen worden afgewogen en dat het bevoegd gezag motiveert waarom het bepaalde belangen zwaarder laat wegen dan anderen.

Wet milieubeheer (Wm) en Wabo

De Wm stelt zijn eisen aan maatwerk via artikel 8.42. Daar is de mogelijkheid tot het stellen van een maatwerkvoorschrift geregeld. Artikel 8.42 geeft zelf maar een klein deel van de afweging aan; wat het vooral doet is andere bepalingen op het besluit van toepassing verklaren.

Eisen uitgeschreven

Uitgeschreven gelden op grond van dit Wm artikel de volgende eisen aan een maatwerkvoorschrift:

  • Het maatwerkvoorschrift moet een milieuvoorschrift zijn, en mag dus niet gericht zijn op belangen die buiten het kader van de Wm valt (art 8.42 lid 1).
  • Het maatwerkvoorschrift mag alleen afwijken van voorschriften in het besluit indien en voorzover dat in het artikel van het besluit waarop het maatwerkvoorschrift is gebaseerd, is bepaald (art 8.42, lid 3).
  • Bij de beslissing tot het vaststellen van een maatwerkvoorschrift worden in ieder geval betrokken (art 8.40 lid 2, via 8.42 lid 2):
    • de bestaande toestand van het milieu, voor zover de inrichting daarvoor gevolgen kan veroorzaken;
    • de gevolgen voor het milieu, die de inrichting kan veroorzaken, mede in hun onderlinge samenhang bezien;
    • de met betrekking tot de inrichting en zijn omgeving redelijkerwijs te verwachten ontwikkelingen die van belang zijn met het oog op de bescherming van het milieu;
    • de mogelijkheden tot bescherming van het milieu, door de nadelige gevolgen voor het milieu, die de inrichtingen kan veroorzaken, te voorkomen, dan wel zoveel mogelijk te beperken, voor zover zij niet kunnen worden voorkomen;
    • de voor onderdelen van het milieu, waarvoor de inrichting gevolgen kan hebben, geldende milieukwaliteitseisen, vastgesteld krachtens of overeenkomstig Wm artikel 5.1 of bij bijlage 2 van de Wm;
    • de redelijkerwijs te verwachten financiële en economische gevolgen van het maatwerkvoorschrift.
  • In een toelichting bij het maatwerkvoorschrift wordt aangegeven op welke wijze deze aspecten bij de voorbereiding van het maatwerkvoorschrift zijn betrokken (art 8.40 lid 2 via 8.42 lid 2).
  • In het belang van het bereiken van een hoog niveau van bescherming van het milieu worden maat­werkvoorschriften opgesteld, die nodig zijn om de nadelige gevolgen die de inrichting voor het milieu kan veroorzaken, te voorkomen of, indien dat niet mogelijk is, zoveel mogelijk - bij voorkeur bij de bron - te beperken en ongedaan te maken. Daarbij wordt ervan uitgegaan dat in de inrichting ten minste de voor de inrichting in aanmerking komende beste beschikbare technieken worden toegepast (art 2.14, lid 1, onder c, Wabo, via art. 2.22 lid 2 Wabo, via 8.40 lid 3 Wm, via 8.42 lid 2 Wm).
  • Het maatwerkvoorschrift moet naar aard en inhoud vallen binnen de mogelijkheden en beperkingen die voor voorschriften in de vergunning gelden op grond van artikel 2.10 t.m. 2.20 van de Wabo (art 2.22 lid 2 Wabo via art 8.40 lid 3 via 8.42 lid 2 Wm).
  • Indien er voor de betreffende activiteit of een activiteit die er direct verband mee houdt een omgevingsvergunning is verleend of aangevraagd, moet het maatwerkvoorschrift zijn afgestemd op de voorschriften van die omgevingsvergunning (art. 8.42 lid 6 Wm).

Maatwerkvoorschrift wijzigen of intrekken

Het bevoegd gezag kan een bestaand maatwerkvoorschrift aanvullen, wijzigen of intrekken indien dat nodig is ter bescherming van het milieu (art 8.42, lid 4). Bovendien geldt de actualiseringsplicht (art 2.30 lid 1 Wabo via art 8.40 lid 3, via 8.42 lid 2).

Meer informatie

Zie voor verdere toelichting op maatwerk paragraaf 6.6 van het algemeen deel van de nota van toelichting bij het Activiteitenbesluit (Staatsblad 2007, nummer 415).

Waterwet

Maatwerkvoorschriften kunnen ook op grond van de Waterwet worden gesteld. Artikel 6.6, tweede lid, van de Waterwet stelt het volgende:

Bij of krachtens (het Activiteitenbesluit) kan met betrekking tot daarbij aangegeven handelingen de verplichting worden opgelegd te voldoen aan voorschriften, gesteld door een bij of krachtens die maatregel aangewezen bestuursorgaan. Daarbij kan worden bepaald dat deze voorschriften mogen afwijken van de krachtens het eerste lid gestelde regels.