Groen licht voor derde evaluatie van de watertoets

De watertoets bestaat inmiddels tien jaar. In 2001 zag dit instrument het levenslicht, om waterhuishoudkundige belangen expliciet en op evenwichtige wijze te laten meewegen bij het opstellen van ruimtelijke plannen en besluiten. Vervolgens is de inzet en de werking van de watertoets nog eens bevestigd in het Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW) van 2003 en het Nationaal Bestuursakkoord Water-actueel (NBW-a) van 2008 bevestigd.

Opvallend
Sindsdien zijn er twee evaluaties geweest. De eerste om de bekendheid van de watertoets te peilen en om te kijken of er al mee gewerkt werd. De tweede om te kijken of er al iets over de effectiviteit van de watertoets gezegd kon worden.

Opvallend is dat beide evaluaties constateren dat de aansluiting van waterbeheerders bij de strategische planniveaus nog steeds beperkt aanwezig is. Dit is het niveau waar de ruimtelijke besluiten over nieuwe locaties voor onder meer wonen, werken en natuur worden voorbereid.

NWP
In artikel 19 van het NBW-a van 2008 is afgesproken, dat de watertoets opnieuw zal worden geëvalueerd. Dit is overgenomen in het Nationaal Waterplan (NWP). Daarin staat

dat het rijk in 2011, conform de afspraak in het NBW-actueel van 2008, de werking van de watertoets zal evalueren, onder andere op het aspect van ruimtelijke doorwerking en werking van de watertoets bij locatiekeuzen. Naar aanleiding van de uitkomsten van de evaluatie zal worden bezien of het wettelijke instrumentarium alsnog verder moet worden aangescherpt

Opzet
Er is, na raadpleging van de deelnemers in de werkgroep watertoets, gekozen voor:

• een ‘light evaluatie', die de resultaten van de evaluatie van 2006 als uitgangspunt neemt en die inzoomt op het onderdeel van de locatiekeuzen. Juist omdat op dit punt de inbreng vanuit het waterbeheer nog het minst uit de verf komt.
• een ‘lerende evaluatie', die zodanig is ingericht dat partijen al tijdens het evaluatietraject kennis kunnen nemen van bevindingen en deze kennis gelijk kunnen gaan toepassen in hun praktijk.

Fasering
Verder is ervoor gekozen om drie fasen aan te brengen in de evaluatie:

• Fase 1 - Recapitulatie en inventarisatie van relevante nieuwe ontwikkelingen vanaf
  2006. Deze fase is inmiddels afgerond.
• Fase 2 - Praktijkverkenning naar de actuele toepassing van de watertoets. Op dit
  moment wordt de aanbesteding voor dit traject voorbereid.
• Fase 3 - Visievorming en actieprogramma.